2023 Huzur hakkı ve Ücret gelirleri
2023 yılında kazanılan ücret gelirlerinin beyanı konusunda, mali müşavirlerin rolü ve önemi büyük. İşte bu çerçevede hazırladığımız bu sirküler, 2023 yılı ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesi yoluyla nasıl beyan edileceğine dair yol gösterici olacaktır.
Ücret Gelirlerinin Kapsamı
Ücret tanımı, Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. maddesinde net bir şekilde yer alır. Buna göre, işverenler tarafından çalışanlara hizmet karşılığında yapılan nakdi ödemeler ve sağlanan menfaatler ücret kapsamındadır. Ücretin adı ne olursa olsun (örneğin ödenek, prim, ikramiye vb.), ödemenin niteliğini değiştirmez.
Safi Ücretin Hesaplanması
Mali müşavirler, gelir vergisi beyannamesinde beyan edilecek safi ücretin hesaplanmasında kritik bir rol oynar. Gelir Vergisi Kanunu’nun 63. maddesi gereğince yapılan indirimler sonrası elde edilen net miktar, beyanın temelini oluşturur. İndirimler arasında sosyal güvenlik primleri, sendika aidatları ve engellilik indirimleri yer alır.
Beyan Edilmesi Gereken Ücret Gelirleri
Gelir Vergisi Kanunu'nun 86. maddesine göre, mali müşavirlerin danışmanlık yapacağı kritik durumlar şunlardır:
• Tek işverenden elde edilen ücretin belirli bir sınırı (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşması,
• Birden fazla işverenden elde edilen ücret toplamının bu sınırı aşması,
• İkinci ve sonraki işverenlerden elde edilen ücretlerin toplamının, belirli bir alt sınırı (2023 yılı için 150.000 TL) aşması.
Bu durumlarda, mali müşavirlerin rehberliğinde ücret gelirlerinin beyanı gerekecektir.
Birden Fazla İşverenden Ücret Alınması
Birden fazla işverenden ücret alan mükellefler için, hangi ücretin "birinci" olarak kabul edileceği konusunda serbestlik tanınmıştır. Bu, mali müşavirlerin stratejik planlama yapmasına olanak tanır.
Diğer Gelirlerin Varlığı
Ücret geliri yanında başka gelir türlerinin bulunması, ücret gelirlerinin beyanını etkilemez. Bu, mali müşavirlerin yalnızca ücret gelirlerine odaklanarak doğru beyanı yapmasını sağlar.
Mahsup Edilecek Vergiler
Yıl içinde tevkif edilen vergiler, yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilir. Bu süreçte, mali müşavirlerin doğru hesaplamaları, mükelleflerin lehine olacaktır.
Özel Durumlar ve İstisnalar
Tevkifata tabi tutulmamış ücretler veya Gelir Vergisi Kanunu ve diğer kanunlarda belirtilen istisna durumları, mali müşavirlerin dikkat etmesi gereken diğer önemli noktalardır. İstisnaların doğru anlaşılması ve uygulanması, mükelleflerin avantajına olabilir.
Sonuç olarak, 2023 yılında elde edilen ücret gelirlerinin doğru ve etkin bir şekilde beyan edilmesinde mali müşavirlerin rehberliği, hem mükelleflerin yükümlülüklerini yerine getirmesinde hem de potansiyel avantajlardan faydalanmasında hayati öneme sahiptir. Yukarıdaki bilgileri örnekler ile pekiştirelim. 202
Örnek:1
Bayan (C), 2023 yılında tek bir işverenden elde ettiği ve stopaj yöntemiyle vergilendirilmiş toplam 2.100.000 TL maaş geliri kazanmıştır. Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 103. maddesinde belirtilen gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir dilimindeki sınırı (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşan bu gelir nedeniyle, Bayan (C)'nin mali müşaviri, bu gelirin yıllık gelir vergisi beyannamesi aracılığıyla beyan edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergi, yıl içinde yapılan vergi kesintileri ile mahsup edilebilecektir. Bu süreçte, Bayan (C)'nin mali müşaviri, gerekli tüm hesaplamaları yaparak ve mahsup işlemlerini yöneterek önemli bir rol oynamaktadır.
Örnek-2
2023 takvim yılında, Bayan (D) iki farklı işverenden ücret geliri elde etmiştir: birincisinden 1.250.000 TL, ikincisinden ise 800.000 TL. Her iki ücret de kaynakta kesinti yöntemiyle vergilendirilmiştir. Bu gelirlerin toplamı (1.250.000 TL + 800.000 TL = 2.050.000 TL), Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 103. maddesinde belirtilen tarifenin dördüncü gelir dilimini geçen sınırı (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmıştır. Bu durumda, Bayan (D)'nin mali müşaviri, tüm ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesi aracılığıyla beyan edilmesi gerektiğini tavsiye etmiştir. Yıllık beyannameye dayalı olarak hesaplanan gelir vergisinden, yıl içerisinde yapılan vergi kesintileri mahsup edilebilecektir. Bayan (D)'nin mali müşaviri, bu süreçte gerekli hesaplamaları yaparak ve mahsup işlemlerini düzenleyerek önemli bir destek sağlamaktadır.
Örnek-3
2023 yılı boyunca, Bay (E) iki farklı işverenden ücret geliri kazanmıştır: birincisinden 750.000 TL ve ikincisinden 200.000 TL. Her iki ücret de kaynakta kesinti yöntemiyle vergilendirilmiştir. Bay (E)'nin, her iki işverenden elde ettiği toplam ücret geliri (750.000 TL + 200.000 TL = 950.000 TL), Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 103. maddesi uyarınca belirlenen dördüncü gelir diliminin sınırını (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmadı. Ancak, ikinci işverenden elde edilen 200.000 TL'lik gelir, GVK'nın 103. maddesinde belirtilen tarifenin ikinci gelir diliminin sınırını (2023 yılı için 150.000 TL) geçtiği için, Bay (E)'nin mali müşaviri, her iki işverenden elde edilen toplam ücret gelirinin yıllık gelir vergisi beyannamesi aracılığıyla beyan edilmesini önermiştir. Yıllık beyannameye dayalı olarak hesaplanacak gelir vergisinden, yıl içinde yapılan vergi kesintileri mahsup edilebilecektir. Bu süreçte, Bay (E)'nin mali müşaviri, tüm hesaplamaları yaparak ve mahsup işlemlerini yöneterek kritik bir destek sunmaktadır.
Örnek-4
2023 takvim yılı boyunca, Bay (F) üç farklı işverenden ücret geliri elde etmiştir: birincisinden 1.050.000 TL, ikincisinden 95.000 TL ve üçüncüsünden 55.000 TL. Bu ücretlerin her biri, kaynakta kesinti yöntemiyle vergilendirilmiştir. Bay (F)'nin mali müşaviri, müvekkilinin birinci işverenden alınan 1.050.000 TL'lik ücreti, elde edilen ücretler arasından serbestçe birinci sıradaki ücret olarak belirlemesine yardımcı olmuştur.
Bu durumda:
• Bay (F)'nin üç işverenden elde ettiği toplam ücret geliri (1.050.000 TL + 95.000 TL + 55.000 TL = 1.200.000 TL), Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 103. maddesi uyarınca belirlenen dördüncü gelir diliminin sınırını (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmadığı için,
• Ayrıca, ikinci ve üçüncü işverenden elde edilen toplam ücret (95.000 TL + 55.000 TL = 150.000 TL), GVK'nın 103. maddesinde yazılı olan ikinci gelir diliminin sınırını (2023 yılı için 150.000 TL) aşmadığı için,
Bay (F)'nin mali müşaviri, elde edilen tüm ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesi aracılığıyla beyan edilmesine gerek olmadığını belirtmiştir. Bu kararda, Bay (F)'nin mali müşavirinin rehberliği ve danışmanlığı, vergisel yükümlülüklerin doğru bir şekilde anlaşılmasında ve uygun şekilde yerine getirilmesinde kritik bir rol oynamıştır.
Dikkat: Bu yazı yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır ve profesyonel hizmet veya tavsiye sunmayı hedeflememektedir. Kişisel veya şirket kararları almadan önce mutlaka mali müşavirliğimize ya da 3568 sayılı kanun ile mesleki yeterlilik belgesine sahip bir uzmana danışmanız önemlidir. SMMM Mehmet Pektaş, bu yazının kullanılmasından kaynaklanabilecek zararlardan sorumlu değildir. Bu İnternet Sitesi içeriği, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Mehmet Pektaş'a aittir ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Yorum Yap