Enflasyon Düzeltmesi ve Mali Müşavirlerin Karşılaştığı Sorunlar
Enflasyon muhasebesi, yıllardır beklenen bir düzenlemeydi ve
nihayet 31 Aralık 2023 itibarıyla "enflasyon düzeltmesi" adı altında
hayata geçirildi. Ancak, bu düzenleme hem mükellefleri hem de mali müşavirleri
ciddi sorunlarla karşı karşıya bırakacak gibi görünüyor.
Enflasyon Farklarının Geçmiş Yıl Kar/Zararlarına Yansıtılması
Mali Müşavirlerin Kar/Zarar Hesaplarına Etkisi
2023 yılı sonunda ortaya çıkan enflasyon farklarının geçmiş
yıl kar/zararlarına yansıtılması, mali müşavirlerin dikkatle yönetmesi gereken
bir süreçtir. Mevzuat ve ilgili tebliğ gereğince, 31 Aralık 2023 tarihli
düzeltmelerle oluşacak kar veya zararlar, geçmiş yıl kar/zarar hesaplarına
eklenerek vergilendirmeye tabi tutulmayacak. Ancak bu farkların geçmiş yılların
gerçek kar/zarar hesaplarına yansıtılması, dağıtılabilir karları ve sonraki
dönemlerde kullanılacak zararları etkileme riskini beraberinde getirebilir.
Gelecek Dönemlerde Vergilendirilecek Farklar
1 Ocak 2024 itibarıyla ortaya çıkacak farkların vergiye tabi
tutulması, mali müşavirlerin 2024 yılına dair planlamalarında önemli bir rol
oynayacaktır. Geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere yapılacak düzeltmeler
sonucunda ortaya çıkacak karlar vergiye tabi olacaktır. Özellikle aktif
hesaplarda meydana gelen artışların pasif hesaplarda oluşacak artışlardan daha
yüksek olması durumunda, bu fark kar olarak vergilendirilecektir. Bu durum,
özellikle sermaye yapısı zayıf olan işletmelerde daha belirgin şekilde
görülecektir.
2024 Yılında Mali Müşavirlerin İş Yükünün Artması
Mali Müşavirler İçin Eğitimlerin Önemi
2024 yılının ilk çeyreği geride kalırken, mali müşavirler ve
muhasebe sorumluları, bir yandan 2023 yılının kapanış işlemleri ve enflasyon
düzeltmeleri ile uğraşırken, diğer yandan 2024 yılının ilk geçici vergi dönemi
ve yeni yılın enflasyon düzeltmeleriyle meşgul olacaklardır. Meslek odaları ve
çeşitli platformlar, enflasyon düzeltmesine yönelik olarak mali müşavirler için
yoğun eğitimler düzenlemeye devam ediyor. Uygulamanın yeni olması, mevzuatın
karmaşıklığı ve iş yükünün yoğunluğu gibi nedenlerle hazırlanan mali tabloların
veya beyannamelerin ne kadar sağlıklı olacağı konusu ciddi bir tartışma
yaratmaktadır.
Geçici Vergi Dönemlerinde Uygulamanın Zorlukları
1 Ocak 2024 itibarıyla başlayan düzeltme işlemlerinin,
geçici vergi dönemlerini de kapsayacak şekilde uygulanacak olması, birçok
işletmenin altyapısının henüz hazır olmaması nedeniyle sağlıklı sonuçlar
doğurmayabilir. Bu durumda hem mükelleflerin hem de idarenin zorlanacağı
öngörülmektedir. Uygulamanın ilk yılında, düzeltmenin yıllık olarak yapılması
daha güvenilir sonuçlar sağlayabilir.
Bazı Mükellefler İçin 1 Yıl Erteleme Beklentisi
Mali Müşavirlerin ve Mükelleflerin Talepleri
Bu uygulama, birçok mükellefe önemli bir maliyet yükü
getirmiştir. Yeni yazılımlar satın alınmış, ek danışmanlık ve muhasebe
hizmetleri alınmıştır. Eğer bu maliyetlerin üzerine ek bir vergi yükü de
gelirse, mükellefler ciddi zorluklarla karşılaşabilir. Ayrıca, tüm
mükelleflerin ve mali müşavirlerin ülke genelinde aynı donanım ve kurumsal
yapıya sahip olmadığı unutulmamalıdır. Özellikle deprem bölgesindeki
mükellefler için mücbir sebep hali göz önünde bulundurularak, başta bu bölgede
bulunanlar olmak üzere, bakanlık tarafından belirlenecek küçük ölçekli
mükellefler için uygulamanın en azından 1 Ocak 2025 tarihine kadar ertelenmesi
uygun bir adım olacaktır.
Maliye Bakanlığı’ndan Beklentiler
Mükellefler, uzun yıllardır enflasyon muhasebesinin
uygulanmasını bekledi; çünkü yüksek enflasyonun yarattığı fiktif kazançlar ve
vergi yükünden kurtulmak istiyorlardı. Ancak, 31 Aralık 2023 itibarıyla hayata
geçirilen "enflasyon düzeltmesi" uygulaması, birçok mükellefin ilave
vergi yüküyle karşı karşıya kalacağını gösterdi. Enflasyon düzeltmesi sonucunda
ortaya çıkacak farklardan dolayı mükelleflerin ek vergiye tabi tutulması, vergi
adaletine zarar verebilir.
Toplumun güven duyduğu Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet
Şimşek'ten, mali müşavirler ve mükellefler önemli beklentilere sahiptir. Maliye
Bakanlığı’nın bu durumu yeniden değerlendirerek, gecikmeden uygun çözümler
üretmesi gerekmektedir. Öne çıkan beklentiler arasında, uygulamanın
basitleştirilmesi, özellikle 2024 yılı içinde geçici vergi dönemlerinde
uygulanmaması ve bazı mükellefler için uygulamanın 1 Ocak 2025 tarihine
ertelenmesi yer almaktadır.
Yorum Yap