
İzaha Davet 2021–2022 Gerçek Örnek Üzerinden Açıklıyoruz
Vergi mevzuatında önemli bir yer tutan izaha davet, vergi idaresi tarafından mükelleflere yapılan bir çağrıdır. Bu çağrı ile mükelleflerden, beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş kazançlara dair izahat talep edilir. Eğer mükellef bu davete doğru şekilde cevap verirse, idari yaptırımların azaltılması hatta bazı durumlarda tamamen ortadan kalkması mümkündür.
Ancak bu süreç karmaşık, teknik ve ciddi mali yükümlülükler barındırmaktadır. Bu nedenle İzmir muhasebe firmaları ve özellikle deneyimli bir mali müşavir, izaha davet sürecinde mükellefe büyük avantajlar sağlar. Bu yazımızda gerçek bir olay üzerinden 2021–2022 yıllarına ait izaha davet sürecini, beyanları ve sonuçlarını adım adım anlatacağız.
İzaha Davet Yazısının Gelişi, Süreç Nasıl Başladı?
Me.. Ev… isimli mükellef, 03 Mart 2025 tarihinde Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Ankara biriminden gelen izaha davet yazısını almıştır. Mükellefin Ankara ile herhangi bir ticari ya da resmi bağı olmamasına rağmen yazının oradan gelmesi, vergi incelemelerinin merkezi bir sistem üzerinden yapılabileceğini göstermektedir. İzaha davet yazısı geldiği andan itibaren 30 gün içinde beyannamelerin verilmesi gerekmektedir. Ancak 30 gün beklenmemelidir. Cumartesi Pazara denk gelmesi, vergi memuruyla önceden görüşülme durumu, mali müşavir arayışı vb... konular önem arz eder. İzaha davet yazısı tarafınıza geldiği andan itibaren bir mali müşavir ile çalışmanızı önermekteyiz.
Bu noktada mükellef, konunun uzmanı olan İzmir muhasebe firmamıza başvurmuş ve gerekli beyannamelerin hazırlanarak Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine sunulması konusunda destek istemiştir.
İzmir Mali Müşavirlik Firması Sürece Nasıl Dahil Oldu?
Firmamız yazıyı inceledikten sonra öncelikle mükellefiyet durumunu kontrol etmiş, 2021 ve 2022 yıllarında KDV ve Gelir Vergisi mükellefiyetlerinin aktif olmadığını tespit etmiştir. Bu nedenle sistem üzerinden Bornova Vergi Dairesi'ne dijital başvuru yapılmış ve geçmişe yönelik bu mükellefiyetler açılmıştır.
Bunun ardından, mali müşavir olarak mükellef ile sözleşme imzalanmış ve beyannameler hazırlanarak 26 Mart 2025 tarihinde Gelir İdaresi sistemine gönderilmiştir.
Vergi İncelemesinde Tespit Edilen Matrah Farkları
Müfettiş ile yapılan görüşmelerde, işlemlerin yıl bazında değerlendirildiği belirtilmiş ve aşağıdaki gelir farkları ortaya konmuştur:
Bu farklara göre dört ayrı beyanname düzenlenmiş ve bunlara istinaden çeşitli borç, gecikme zammı ve cezalar oluşmuştur.
2021 Katma Değer Vergisi Beyanı
Toplam Ödeme (erken ödeme ile): 53.378,90 TL
2021 Gelir Vergisi Beyanı
Toplam Ödeme (erken ödeme ile): 67.113,24 TL
2022 Katma Değer Vergisi Beyanı
Toplam Ödeme (erken ödeme ile): 103.455,63 TL
2022 Gelir Vergisi Beyanı
Toplam Ödeme (erken ödeme ile): 152.080,43 TL
İzaha Davet Genel Özet
Tüm bu beyannameler sonucunda ortaya çıkan toplam vergi yükü aşağıdaki gibidir:

İzaha Davet Sürecinin Önemi ve Tehlikesi
Bu örnekten de görülebileceği gibi, geçmişe dönük vergi beyannamelerinin verilmemesi durumunda vergi zıyaı cezaları, gecikme zamları ve beyanname vermeme cezaları ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Üstelik bu örnekte beyanlar yıl bazında alınmıştır. Eğer tespit ay bazında yapılsaydı, her ay için ayrı ceza kesilecek ve bu tutar birkaç katına çıkabilecekti.
Mali Müşavir İle Çalışmanın Önemi
Bu noktada mükelleflerin en büyük güvencesi bir mali müşavir ile çalışmaktır. Mali müşavirler:
Vergi mevzuatını yakından takip eder,
Beyannamelerin zamanında verilmesini sağlar,
Ceza ve gecikmelerin önüne geçer,
İzaha davet gibi süreçlerde mükellefi temsil eder ve haklarını korur.
Mali müşavir bu süreçte verilecek beyannameler üzerinden sizlere tanınan indirim haklarınızı almanız yönünde sizleri yönlendirir. İzmir muhasebe alanında faaliyet gösteren firmamız, bu süreçlerde mükelleflerin her adımda yanında olmayı ilke edinmiştir.
Örnek:
İzaha Davet kapsamında vergi zıyaı cezası kesilmiştir. Vergi Zıyaı Cezası 50.789,52 TL olsun. Mali Müşavir, 344-213 Sayılı VUK 341. Mad. Yazılı Hallerde Vergi Zıyaına Sebebiyet Verilmesi durumunda önce bunu 10.157,90 TL ye düşür, daha sonra yine mali müşavir ödeme zamanını takip ederek 50.789,52 TL olan vergi zıyaı cezasını 5.078,95 TL ye düşürebilir. 344-213 Sayılı VUK 341. Mad. Yazılı Hallerde Vergi Zıyaına Sebebiyet Verilmesi Durumunda önce izaha davet kapsamında vergi zıyaının % 20 si tahakkuk eder vadesinde ödenmesi durumunda ise % 50 si indirime konu edilir.
Örnek:
Yine izaha davet kapsamında 2022 yılında beyanname vermeme cezası olarak bilinen 213 Sayılı VUK Mükerrer 355/1-2 Maddesi Gereğince 2022 yılında kesilen 3.600 TL tutarındaki özel usulsüzlük cezasını mali müşavir 925 TL ye kadar yani % 25 oranına kadar düşürebilir. İzaha davet kapsamında kesilen cezanın % 75i silinir.
Yukarıda görüldüğü üzere, izaha davet yazısının gelmesiyle birlikte sürecin bir mali müşavir ya da İzmir muhasebe firmamız tarafından yönetilmesi, sizin lehinize sonuçlanacaktır. 344 madde gereğince cezanın % 90 ı silinirken 355 madde gereğince cezaların % 75 i silinmektedir.
Sonuç ve Tavsiye
İzaha davet, mükellef için hem bir uyarı hem de bir fırsattır. Ancak bu fırsat, doğru değerlendirilmediği takdirde ciddi maliyetlere dönüşebilir. Bu nedenle, gelir elde etmeye başladığınız andan itibaren, 3568 sayılı Kanun ile ruhsat almış bir mali müşavir ile çalışmanız, hem sizin hem işletmenizin geleceği için hayati öneme sahiptir.
İzmir muhasebe firması olarak biz, bu süreçte profesyonel destek sunmaya hazırız. Daha fazla bilgi almak ve destek talep etmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Tarih:26.03.2025
Dikkat: Bu yazı yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır ve profesyonel hizmet veya tavsiye sunmayı hedeflememektedir. Kişisel veya şirket kararları almadan önce mutlaka mali müşavirliğimize ya da 3568 sayılı kanun ile mesleki yeterlilik belgesine sahip bir uzmana danışmanız önemlidir. SMMM Mehmet Pektaş, bu yazının kullanılmasından kaynaklanabilecek zararlardan sorumlu değildir. Bu İnternet Sitesi içeriği, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Mehmet Pektaş'a aittir ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Yorum Yap